Sahte Diploma Kullanma Suçu

Sahte Diploma Kullanma Suçu Nedir?

Sahte diploma kullanma suçu, çeşitli kurumların sistemlerindeki açıktan faydalanarak veya hileli şekilde usulsüz yöntemlerle oluşturulan belgelerle menfaat elde etme amacını taşıyan bir suç tipidir. Bu suç günümüzde internet sisteminin gelişmesi nedeniyle daha çok elektronik ortamda işlenmektedir. Sahte diploma kullanma ve düzenleme suçu; usulsüz elektronik imza bilgilerinin kopyalanması, kamu sistemine izinsiz erişim, sahte diploma veya belge oluşturmak, sistemdeki bilgilerin değiştirilmesi gibi fiillerle işlenmektedir. Sistemde bulunan açıklar, devlet personelinin kusuru nedeniyle veya menfaat elde etmek isteyen kişilerin internet sistemleri konusunda ustalığından kaynaklı olarak tespite konu olabilmektedir.

E-Devlet, YÖKSİS gibi devletin önemli veri kaynaklarına sahte belgelerin yüklenmesiyle elde edilen menfaatler Türk Ceza Kanunu’nda yer alan resmi belgede sahtecilik, görevi kötüye kullanma, nitelikli dolandırıcılık gibi suçlara sebebiyet vermektedir. Günümüzde çokça karşılaşılan bir hal olan sahte diploma düzenleme ve kullanma suçları için kanunda oldukça ağır cezai yaptırımlar öngörülmüştür.

Türk Ceza Kanunu’na Göre Sahte Diploma Kullanma

Sahte diploma düzenleyen veya kullanan fail için Türk Ceza Kanunu’nda özel bir suç belirlemesi yapılmamıştır. Kamu kurumu tarafından gerekli yeterliliklerin sağlandığından bahisle verilmiş gibi düzenlenen diploma ve belgeler resmi belge olarak sayılmaktadır. Sahte belgeyi oluşturan veya kullanan kişi resmi belgede sahtecilik, görevi kötüye kullanma, nitelikli dolandırıcılık gibi suçlar nedeniyle cezalandırılabilir.

Sahte Diploma Nedeniyle Resmi Belgede Sahtecilik Suçu

Sahte diploma için resmi belgede sahtecilik suçu açısından değerlendirme yapacak olursak sahte resmi belgenin düzenlenmesi ya da gerçek bir resmi belgenin değiştirilmesi ile suç oluşmaktadır ayrıca somut bir zarar ya da somut bir tehlikenin oluşmasına gerekli değildir. Resmi belge, bir kamu görevlisi tarafından görevinin gereği olarak düzenlenen yazıyı ifade etmektedir. Üniversite ve lise diploması, sürücü belgesi gibi belgeler resmi belge kapsamındadır.

Resmi belgede sahtecilik suçu TCK’nın 204. Maddesinde düzenlenmiştir. Kanuna göre:

“(1) Bir resmi belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir resmi belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren veya sahte resmi belgeyi kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Görevi gereği düzenlemeye yetkili olduğu resmi bir belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren, gerçeğe aykırı olarak belge düzenleyen veya sahte resmi belgeyi kullanan kamu görevlisi üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(3) Resmi belgenin, kanun hükmü gereği sahteliği sabit oluncaya kadar geçerli olan belge niteliğinde olması halinde, verilecek ceza yarısı oranında artırılır.”

Sahte bir diploma üreten veya gerçek bir diplomaya ait bilgileri değiştirerek kullanan kişi hakkında yukarıda yazan resmi belgede sahtecilik suçu hükümleri nedeniyle ceza verilebilir. Suçu oluşturan fiiller, fiziksel ortamda olduğu gibi elektronik ortamda da gerçekleştirilebilir. Suç herkes tarafından işlenebileceği gibi kamu görevlisi tarafından işlenmesi halinde kanun tarafından daha ağır bir yaptırım belirlenmiştir. 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nun 4. ve 5. maddesinde yer alan düzenleme nedeniyle sahte diploma kullanan kişiler örgüt kapsamında yargılanıyorsa verilecek cezada ayrıca yarı oranında arttırım yapılacaktır.

Kısaca resmi belgeyi bozmak, yok etmek, gizlemek vs. için: 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası belirlenmişken. Bu suçun yetkili memur tarafından sahte olarak düzenlenen belgelerle işlenmesi halinde 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası belirlenmiştir. Suçun örgüt kapsamında işlenmesi halinde verilecek ceza miktarı yarı oranında arttırılır.

Sahte Diploma Nedeniyle Dolandırıcılık Suçu

Kötü niyetli kişilerin emek sarfetmeksizin diploma ve buna bağlı unvan ile memuriyet gibi amaçları elde etmeyi istemesi üzerine son zamanlarda sahte diploma dolandırıcılığı olayları hakkında haberler gündemi meşgul etmektedir. Sahte diploma düzenleterek akademik bir unvan veya memuriyet elde eden kişiler resmi belgede sahtecilik suçunun yanında aynı zamanda nitelikli dolandırıcılık suçunu da işlemiş olarak kabul edilmektedirler. Dolandırıcılık suçunun en önemli unsuru hile sonucunda bir menfaat elde edilmesidir. Sahte diploma vaadiyle maddi menfaat elde eden kişiler TCK 158. Maddesi hükmü gereğince resmi belgede sahtecilik suçu ile beraber dolandırıcılık suçundan da sorumlu olacaklardır. Sahte diploma kullanma veya oluşturma nedeniyle dolandırıcılık nitelikli dolandırıcılık kapsamında sayılmakla 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılacaktır.

Tavsiye Yazı: Forex Dolandırıcılığı

Sahte Diploma Nedeniyle Görevi Kötüye Kullanma Suçu

Sahte diplomanın oluşturulmasına ilişkin görevinde ihmali tespit edilen memur ayrıca TCK m. 257 gereğince görevi kötüye kullanma suçundan da sorumlu olmaktadır.

5237 Sayılı Türk Ceza Kanun’un 257. maddesine göre;

“(1) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir menfaat sağlayan kamu görevlisi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerini yapmakta ihmal veya gecikme göstererek, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir menfaat sağlayan kamu görevlisi, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”

Yani kanunen sahte diploma nedeniyle ihmali olan kamu görevlisine görevi kötüye kullanma suçu nedeniyle 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilebilecektir.

Diplomanın oluşturulma sürecinin kanun ve yönetmeliğe aykırı olduğunu bildiği halde buna göz yuman veya sistemdeki açıkları amirine bildirmeyen memur görevinin gereklerine aykırı davranmış olması ve görevinin gereklerini yerine getirmede ihmal nedeniyle kişilere haksız bir yarar sağladığından ötürü bu suçu oluşturan fiillere sebebiyet vermektedir.

Sahte Diploma Kullanma Suçunun Cezası Nedir?

Sahte diploma nedeniyle Türk Ceza Kanunu kapsamında ortaya çıkabilecek suçlara yukarıda değindik. Genel olarak sahte diploma nedeniyle faile verilebilecek cezaları toparlayacak olursak;

• Resmi Belgede Sahtecilik Suçu için 2 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası,
• Nitelikli Dolandırıcılık Suçu için 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 5000 gün adli para cezası,
• Görevi Kötüye Kullanma Suçu için 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilebilir.

Sahte Diploma Kullanma Nedeniyle Mağdur Olanlar

Sahte diploma ve belge kullanarak bir devlet kurumunda çalışan kişiler için idari soruşturma başlatılarak bu belgelerin iptali ile beraber meslekten çıkarma cezası uygulanacaktır. Sahte diploma nedeniyle kamu görevlisinin bağlı olduğu kurumdan ihracını tüm ilgililer isteyebilir. Bu sahte belgeler sayesinde akademik unvan ve kadro elde etmiş kişilere karşı zarar görmüş kişilerin manevi tazminat davası açma hakkı söz konusu olabilir. Sahte diploma nedeniyle çeşitli meslekleri icra eden kişilerden dolayı mağdur olanların da aynı şekilde dava açma hakkı saklı kalmaktadır.

Sahte Diploma Şikayet ve Zamanaşımı Süresi

Sahte diploma nedeniyle işlenebilen resmi belgede sahtecilik, dolandırıcılık ve görevi kötüye kullanma suçları şikayete bağlı suçlar değildir. Suçun öğrenilmesinden itibaren savcılık tarafından re’sen soruşturma yapılmaktadır. Kanun sahte diploma için şikayet süresi belirlememiştir zamanaşımı süresi içinde soruşturmaya başlanması için ihbar veya şikayet yapılması yeterlidir. Zamanaşımı süresi resmi belgede sahtecilik ve görevi kötüye kullanma suçları için 8 yıl, nitelikli dolandırıcılık suçu için 15 yıldır. Suçun işlendiği tarihe göre bu süreler içinde dava açılmadığı takdirde ceza tahkikatı başlatılmayacaktır.

Sıkça Sorulan Sorular

Sahte diplomayı sadece kullanmak mı suç kapsamında sayılır mı?

Hem sahte diploma düzenletmek hem de bu belgenin sahte olduğunu bilerek kullanmak Türk Ceza Kanunu’na göre suç teşkil eder. Sahte diplomayı kullanmak resmi belgede sahtecilik suçu kapsamında değerlendirilir. Sahte diplomayı kullanarak bir menfaat elde edilmesi halinde nitelikli dolandırıcılık suçundan bahsedilebilir.

Sahte diplomayla çalışırken ödenen maaşların iade edilmesi gerekir mi?

Evet, sahte diploma kullanarak ister özel sektör isterse de kamuda çalışılan süre boyunca ödenen maaşların, yasal olarak hak edilmemiş kazanç sayıldığı için geri ödenmesi talep edilebilir. Bu durum, sebepsiz zenginleşme ilkesi çerçevesinde değerlendirilir.

Sahte diploma kullanma nedeniyle dava açılırsa memuriyetten ihraç gerçekleşir mi?

Kamu kurumunda görev yaparken sahte diploma kullanıldığının kesin şekilde tespit edilmesi durumunda, 657 sayılı devlet memurları kanununa göre memuriyetten ihraç edilme gibi ciddi idari sonuçlarla karşılaşılması söz konusudur. Sahte diploma kullanmada tespit açılan ceza davasından çıkacak karara göre belli olacaksa masumiyet karinesine göre karar kesinleşene kadar kişi sahte diploma kullanma nedeniyle suçlu sayılmayacaktır.

Sahte diploma suçunda zamanaşımı süresi ne kadardır?

Sahte diploma kullanma suçu, TCK’da belirtilen suç vasfına göre farklı zamanaşımı sürelerine tabidir. Genellikle, bu tür suçlarda dava zamanaşımı süresi 8 ila 15 yıl arasında değişebilir. Ancak, her somut olayın kendi özel şartları içinde değerlendirilmesi gerekir.

Sahte diploma suçuyla yargılandığımda avukat tutmak zorunlu mu?

Sahte diploma suçu nedeniyle açılan davalarda verilecek cezanın boyutuyla beraber hükmedilen karar iş hayatınız için oldukça önemli sonuçlar doğurmaktadır. Kamu veya özel sektörde uğrama ihtimaliniz olan maddi ve manevi zararlar düşünüldüğünde sahte diploma suçu nedeniyle açılacak resmi belgede sahtecilik, dolandırıcılık ve görevi kötüye kullanma suçlarında uzman ceza avukatıyla çalışmak. Kamudaki idari süreçler için ise idare hukuku avukatından bilgi almak hayatınızı ve kariyerinizi riske atmamak adına son derece önemlidir. Detaylı bilgiyi bursa ceza avukatından alabilirsiniz.