SGK Tarafından Karşılanmayan Kanser İlaçları (2024)

Sgk Akıllı İlaç Davası

Kanser hastalığının tedavisinde pek çok yöntem kullanılmakla birlikte gelinen son noktada en etkili olanlar immünoterapi ve akıllı ilaç tedavileridir. İmmüneterapi, bağışıklık sistemini aktive ederek veya baskılama yoluyla kanser hücreleri ile savaşmasını sağlayan bir tedavi türüdür. Akıllı ilaç tedavisi ise, kanser hücrelerinin anormal hale dönüşen işlevlerini engellemek amacıyla üretilen hedefe yönelik bir yöntemdir. Söz konusu tedavi yöntemleri ile genellikle kemoterapi, radyoterapi gibi klasik tedavi yöntemleri ile sonuç alınamayan ileri derece hastaların bağışıklık sisteminin güçlenmesi, tedaviye olumlu yanıt alınmaya çalışılması veya yaşam sürelerinin uzaması amaçlanmaktadır.

Kanser hastalığının tedavisinde kullanılan ve muadili olmayan, hastanın hayatını devam ettirebilmesi için zorunlu sayılabilecek hayati derecede önemli “akıllı ilaç” olarak da adlandırılan ilaçların Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından karşılanması istemli başvuruların ret edilmesine karşı iptal davası yoluna başvurulması gerekmektedir.

İmmünoterapi ve akıllı ilaç tedavisinde kullanılan ve bedelleri SGK tarafından karşılanmayan ilaçlara örnek olarak; Tecentriq, Herceptin, Keytruda, Altuzan, Opdivo, Mabthera , Jakavi, Enhertu, Lonsurf,   Lumakras vb. ilaçlar sayılabilir. Bu ilaçların bedellerinin geri ödemesi SGK tarafından genellikle yapılmamaktadır. Ancak bu gibi ilaçların birçok endikasyonda etkili olduğu bilimsel olarak ispatlanmıştır.

Kanser İlacı Davasında Süreç

Kanser hastalığının tedavisinde kullanılan ilaçların SGK tarafından karşılanmaması durumunda muadili olmayan ve hastanın tedavisi için zorunlu olan ilaçların temini ve ilaç bedellerinin SGK kapsamında karşılanabilmesi için SGK’ya başvuru yapılarak akabinde ihtiyati tedbirli şekilde dava açılması gerekmektedir.

Endikasyon Dışı İlaç Kullanım Başvurusu

Kansere yakalanmış bir hastanın akıllı ilaç tedavisine başlayabilmesi için öncelikli olarak tedavisini devam ettiren hekim tarafından Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumuna endikasyon dışı ilaç başvurusunda bulunması gerekir. Endikasyon dışı ilaç başvurusu dava için şart olmasa da endikasyon dışı ilaç kullanım onayının alınmaması halinde dava sürecinde ihtiyati tedbir kararının alınması ihtimali düşmektedir. Bu nedenle endikasyon dışı ilaç başvuru onayının alınması sonrasında SGK’ya karşı açılacak davada ihtiyati tedbir kararının alınması bakımından kolaylık sağlamaktadır.

SGK Başvurusu

Kanser hastalığı için belirlenen ilaç bedelinin karşılanması için Sosyal Güvenlik Kurumuna yazılı olarak başvuruda bulunulması gerekmektedir. Bu başvuruda, başvuru gününe kadar ilaç için ödenen bedeller ve tedavi devam ettiği sürece ödenmesi gerekecek olan bedellerin karşılanması talep edilmelidir. Başvurunun Sosyal Güvenlik Kurumu İlaç Geri Ödeme Yönetmeliği ve Sosyal Güvenlik Kurumu İlaç Geri Ödeme Başvurularına İlişkin Usul Ve Esaslara uygun şekilde yapılması gerekmektedir. SGK başvurusu hastanın yaşadığı yerdeki Sosyal Güvenlik Kurumu Müdürlüğüne yapılmalıdır.

Kanser İlacı Davası Açmak

Kanser ilacı için SGK’ya yaptığınız başvuru reddedilmişse veya 30 gün içerisinde SGK tarafından bir cevap verilmemişse dava açılması gerekmektedir. Bu dava; ilgili işlemin iptali, ödenen bedelin iadesi ve sonraki ilaç bedellerinin karşılanması amacıyla iş mahkemelerinde ve idare mahkemelerinde açılmaktadır. İlaçların dava süresince kesintisiz ve ücretsiz kullanımı için mahkemeden ihtiyati tedbir talebinde bulunmak gerekmektedir. Dava idare mahkemesinde açıldıysa aynı sebeple yürütmeyi durdurma talep edilebilir.

Dava sürecinin uzun ve belirsiz olması nedeniyle bu davalarda ihtiyati tedbir yoluyla kanser ilacının ücretsiz şekilde kullanımına devam edilmesi hasta için hayati bir önem arz etmektedir.

Hekim tarafından hastanın tedavisinde kullanılması gerektiği tespit edilen ve SGK tarafından karşılanmayan kanser ilaçlarının bedelinin karşılanması için açılan iş bu dava öncesinde hasta kendi imkanları ile ilaç satın aldıysa, hasta tarafından ödenen bu ilaç bedellerinin de davada SGK’dan talep edilmesi mümkündür. Bu talep ihtiyati tedbir ya da dava sonucunda konu edilebilir.

Dava kabul edildiği takdirde mahkeme kararıyla SGK’ya başvuru yapılmalıdır. Karar ile beraber tedavi başlangıcından itibaren tüm harcamalar SGK tarafından karşılanacaktır.

Görevli ve Yetkili Mahkeme

Görevli mahkeme hastanın sosyal güvence durumuna göre değişiklik göstermektedir. Buna göre İş Mahkemesi veya İdare Mahkemesi görevli olmaktadır.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanun’u 101. maddesi uyarıca İş Mahkemesi genel olarak görevlidir.

Ancak 5510 Sayılı Kanun’dan (01.08.2018) önce memurlar, kamu görevlileri, 5734 Emekli Sandığı Kanunu’na göre emekli olan kamu görevlilerinin açacağı Kanser İlacı Davası için İdare Mahkemeleri görevli olacaktır.

Kanser ilacı davasında yetkili mahkeme ise, kanser hastasının yerleşim yeri mahkemesi veya SGK’ya yapılan başvuruyu reddeden ilgili müdürlüğün bulunduğu yerdeki mahkemedir.

Dava Sürecinde Hasta Vefat Ederse Ne Olur?

Tedavi süresince ilaç masrafının karşılanması yönündeki esas talep bakımından dava konusuz kalacaktır. Ancak ihtiyati tedbir veya yürütmenin durdurulması kararı nedeniyle SGK tarafından karşılanmış olan masrafın ne olacağı konusu önem arz etmektedir. Yine ihtiyati tedbir kararı yokluğunda hasta tarafından yapılan harcamaların iadesi talebi konusunda da karar verilmesi gerekir. Bu sebeplerle tedavi süresince ödenen bedellerin geri alınabilmesi amacıyla dava, mirası reddetmemiş mirasçılar tarafından takip edilebilmektedir.