Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen Miras Hukuku, kişilerin ölümü veya gaipliği durumunda bu kişilere ait malvarlığının nasıl dağıtılacağını ve mirasçıların haklarını düzenleyen hukuk dalıdır.
Miras, bir kimsenin ölümüyle mirasçılarına geçen tüm varlık ve borçların toplamıdır. Tüm bunlar mirasta terekeyi oluşturur.
Mirasçı, mirasbırakanın ölümü durumunda tüm malvarlığı ve borçlarını devralan kişi veya kişilerdir. Mirasbırakan kanunda muris olarak ifade edilir yani ölümü üzerine hak ve borçları mirasçılara intikal eden kişidir.
Muris muvazaası, mahkemelerde en çok karşılaşılan mirasa dayalı dava türüdür. Muris muvazaasında mirasbırakan mirasçılarını aldatarak mirasçılarından mal kaçırmaktadır. Bu tür muvazaalarda, muris tarafından tapuda, ölünceye kadar bakma veya satış sözleşmesi olarak gösterilen ancak gerçekte bağış ya da herhangi bir karşılıksız kazandırma olarak yapılan işlemlerdir. Burada taraflar sözleşmeye konu hakkın devrini gerçekten istemektedirler ancak görünürdeki işlem ile esas hüküm yaratmasını istedikleri bağışlama sözleşmesinin özelliğini değiştirmektedirler.
Mirasbırakanın muvazaası ancak tapuya kayıtlı taşınmazlar bakımından söz konusu olabilir. Ayrıca murisin bu işlemi yapmaktaki amacı mirasçılarından mal kaçırmak ya da bazı mirasçılarını mirasından men etmeye çalışmak olmalıdır. Bu şekildeki hallerde miras hakkı zarar gören tüm mirasçılar miras bırakanın muvazaalı tasarrufunun geçersizliğinin tespiti ve buna dayanılarak oluşturulan işlemlerin iptali talebiyle dava açabilirler.
Mirasbırakanın, ölümünden sonra hüküm ifade etmesini istediği taleplerini, sağlığında birtakım hukuki işlemler çerçevesinde belirtmesi mümkündür. Mirasbırakanın ölümünden sonrasına ilişkin arzularını içeren iradesini açıklarken tabi olduğu şekil şartları olarak adlandırılan şekli anlamda ölüme bağlı tasarruflar, vasiyetname ve miras sözleşmesi olarak karşımıza çıkabilir.
Vasiyetnamenin, resmi vasiyetname, el yazılı vasiyetname ve sözlü vasiyetname olmak üzere üç türü bulunmaktadır. Vasiyetname, miras hukukunda önemli bir araçtır ve miras bırakanın ölümünden sonra malvarlığının nasıl dağıtılacağına dair iradesinin yasal bir şekilde ortaya koyar. Yasal düzenlemeler ve şekil şartlarına uygun olarak düzenlenen vasiyetnameler, mirasçıların haklarının korunmasını ve mirasın adil bir şekilde paylaşılmasını sağlar. Ancak, sakat vasiyetnamelerin hüküm doğurmaması için hukuki yollarla iptal edilmesi gerekmektedir.
Vasiyetname, tek taraflı bir ölüme bağlı tasarruf türü iken; miras sözleşmesi, tarafların karşılıklı olarak birbirlerini bağladıkları iki taraflı ölüme bağlı bir hukuki işlemdir. Vasiyetnameden farklı olarak, miras sözleşmesini tek taraflı olarak her zaman ve serbestçe ortadan kaldırmak mümkün değildir. Bu ölüme bağlı tasarruflar ancak, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 546. maddesinin ikinci fıkrasına dayanılarak mirasçılıktan çıkarma hallerinden birinin bulunması hâlinde ve Türk Medeni Kanunu’nun 547. Maddesi çerçevesinde sağlararası edim borcunun yerine getirilmemesi sebebi ile tek taraflı olarak sonlandırılabilmektedir.
Miras sözleşmesinin iptal yaptırımı sonucunda hükümsüz kalması, kendiliğinden sona ermesi ve sözleşmenin taraflarının anlaşarak miras sözleşmesini ortadan kaldırması mümkündür.
Mirasçılık belgesi Türk Medeni Kanunu 598. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre;
“Madde 598– Başvurusu üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere, sulh mahkemesince veya noterlikçe mirasçılık sıfatlarını gösteren bir belge verilir.
Mirasçı atamaya veya vasiyete ilişkin ölüme bağlı tasarrufa mirasçılar veya başka vasiyet alacaklıları tarafından kendilerine bildirilmesinden başlayarak bir ay içinde itiraz edilmedikçe, lehine tasarrufta bulunulan kimseye, sulh mahkemesince atanmış mirasçı veya vasiyet alacaklısı olduğunu gösteren bir belge verilir.
Mirasçılık belgesinin geçersizliği her zaman ileri sürülebilir.
Ölüme bağlı tasarrufun iptaline ilişkin dava hakkı saklıdır.”
Hukuk Büromuzda müvekkillerimizin her türlü miras hukuku davasında profesyonel destek sunmaktayız. Miras hukukunda, dava dosyasının hazırlanmasından başvurulara, sürecin yönetilmesinden dava takibine kadar zorluk yaşadığınız her anda uzman miras avukatı başvurusunda bulunabilirsiniz. Mirasın paylaşılması gibi önemli bir durumda geri dönüşü olmayan hatalar yapmamak ve hak kaybına uğramamak için bize ulaşabilirsiniz.
Av. Erdem ÖZKAN – 0536 034 61 16
Faaliyetlerimiz
FAALİYET ALANLARI
İLETİŞİM
Copyright © 2024 Özkan Hukuk Bürosu – Bursa Avukat